Naci Kaplan
BESD-BİR Yönetim Kurulu Başkanı
Besd-Bir, Türkiye’de beyaz et (piliç, tavuk, hindi ve diğer kanatlı etleri) üretimi ve et yönlü damızlık kanatlı sektörünün gelişmesi için 1993 yılında kurulmuş resmi, STK, medya ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından benimsenmiş marka değeri yüksek bir Sivil Toplum Kuruluşudur ve 18 üyesi bulunmaktadır.
İkibinli yılların başında Türkiye olarak 650 bin ton olan beyaz et üretimimiz 2024 yılında 2.5 milyon tona ulaşmıştır. Bu gerçek bir başarı hikayesi olarak görünmekle birlikte 3.5 milyon ton üretim potansiyelinin gerisinde kalmış durumdayız. Bu büyüme, entegrasyon modeli ile gerçekleştirilmekte ve bir çok ülkeye de örnek olmaktadır. Elli yıllık geçmişi olan beyaz et üretiminde ülkemizde, doğrudan ve dolaylı olarak 450 bin kişi çalışmaktadır. Ve aileleriyle birlikte 3 milyon kişinin geçimine katkı sağlamaktadır. Köyden şehre göçü azaltmak bakımından da çok önemli bir değerdir.
Entegrasyon yönetimleri çok paydaşlı bir çalışmayı kapsamaktadır. Türkiye olarak geçen 50 yıllık süreçte en büyük kazancımız da bu entegrasyonları yönetecek nitelikli insan kapasitemizin oluşmasıdır diyebiliriz.
Sektörün temsilcisi BESD-BİR, beyaz et sektörünü en üst düzeyde ulusal ve uluslararası anlamda temsil etmektedir. Uluslararası Kanatlı Konseyi IPC’nin kurucu üyesidir. Ülke içerisinde TOBB un Gıda ve Hayvancılık Meclislerinde, (TGDF) Türkiye Gıda ve İçecek Dernekleri Federasyonunda da hem Yönetim Kurulu Üyesi olarak Besd-Bir Başkan Naci Kaplan, Genel Sekreterler grubuna da Genel Sekreterimiz ve yardımcısı katılmakta, aktif olarak görev yapmaktadırlar.
Bu kuruluşların toplantıları ve açıklamaları yakından takip edilmekte olup dünyada ve Türkiye de ekonomi, gıda üretimi, inovatif çalışmalar, Dünya Sağlık Örgütü Hayvan Sağlığı Departmanı (WOAH)’ın Bilgi Sistemi WAHIS açıklamaları çevre ve hayvan refahı konularındaki en son gelişmeler yakından takip edilmekte ve edinilen bilgiler üyelerimizle ve web sayfamızdan kamuoyu ile paylaşılmaktadır.
2024 yılından bu yana dünyada en çok üretilen et olan beyaz et üretimi 146 milyon tonu geçmiştir. Türkiye olarak da tüketilen her 3 kg etin 2 kilogramını beyaz et oluşturmaktadır. Kişi başı 24 kg olan beyaz et tüketiminin 30 kg a çıkartılması için Besd-Bir ciddi uğraşılar vermektedir. Üretim 2024 yılında % 7 artmıştır. Sektörün üretimini arttırma gayretleri yeni yatırımlarla sürdürülmektedir.
Bununla birlikte maalesef ihracatta çok ciddi düşüşler meydana gelmiştir. Önce Mayıs 2024 de başlayıp üç ay süren aylık 10 bin tonluk ihracat kısıtlaması üreticiyi mağdur etmiştir. Bunun devamında da bir dünya kanatlı hastalığı olan ve tüm kanatlı sektöründe milyonlarla ifade edebileceğimiz tavuk ölümlerine neden olan kuş gribi (Avian influenza) ülkemizde de ciddi bir problem oluşturmuştur. Bütün bu olumsuzlukların sonucunda da 2024 yılında ihracatta % 30 civarında bir azalma olmuştur. Bu sektörel sıkıntıların aşılması için Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ile görüşmeler yapılmaktadır.
TGDF üyesi tüm gıda sanayii üyeleri gibi Besd-Bir de miktar, verimlilik, sürdürülebilirlik ve nitelik olarak dünya standartlarında üretim yapan bir sektörü temsil etmektedir. Medyada zaman zaman konu hakkında yeterli bilgisi olmayan art niyetli popülist kişilerin asılsız bilimsel olmayan açıklamalarına karşı Besd-Bir son derece sağlam bir duruş sergilemiş, gerçek ve konuyu iyi bilen bilim insanlarından destek almış, üretim ve tüketim zinciri boyunca bilime dayalı uygulamaları, çözümleri ve bilgileri kamuoyuna duyurmuştur. Bu çabaların sonucudur ki asılsız haberleri yapan kişi ve kuruluşlara ilgi günümüzde azalmıştır.
İlki 2011 yılında yapılan Uluslararası Beyaz Et Kongresi UBEK in 7. Sini 16-20 Nisan 2025 tarihinde Antalya da Titanic Delux Golf Belek Otel de yapacağız. Gıda sektörü için çok önemli prestijli bir çalışmadır ve büyük ilgi görmektedir. Benzer faaliyette bulunan STK lar içinde örnek alınmaktadır.
6. Uluslararası Beyaz Et Kongresi (UBEK-6)’ e 32 ülkeden veteriner hekim, ziraat ve gıda mühendisi, tıp doktoru, çevre mühendisi, kimya mühendisi, medya temsilcisi ve akademisyenler ile sektör paydaşı yaklaşık 1000 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Konusunda en yetkin yerli ve yabancı bilim insanlarından oluşan Bilim Kurulu çok titiz bir inceleme sonucunda sözlü ve poster sunumlarını belirlemiştir. 6. UBEK İngilizce ve Türkçe bildirilerin Ingilizce özetleri Uluslararası bir veri tabanı olan CABI de de kabul görmüştür. Bu kabul UBEK kongrelerinin çok önemli bir niteliğidir ve diğer ifade ile bildiriler uluslararası bilimse yayın niteliğini kazanmaktadır. Kongrede 60 öğrenciye ücretsiz kayıt ve konaklama imkanı sağlanmaktadır.
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler yanında risk ve çözüm önerilerini de tartışarak beyaz et sektörü için çok değerli bilgiler aktarılmaktadır. Oturumları izleyenler geri dönüşlerinde çantalarında edinmiş oldukları kazanımların keyfini yaşamaktan mutlu olmuş ve 7. UBEK yi gözler olmuşlardır. Bir sektörel marka olan UBEK in 7. sini için de aynı mükemmellikte gerçekleştirilmesi için çalışılmaktadır. Nisan 2025 de Antalya da yapılacak olan UBEK 7 de Gıda ve İçecek sektörünün çok değerli paydaşlarını görmeyi bekler, saygı ve selamlarımızı sunarız.